Over speltherapie
Wat is speltherapie voor kinderen
Speltherapie is een vorm van psychotherapie die aansluit bij de beleving van het kind. Spel is voor kinderen een natuurlijke manier van communiceren en vaak een gemakkelijker manier om iets te laten merken dan praten.
Wanneer ingrijpende gebeurtenissen of psychische problemen de ontwikkeling van het kind belemmeren en ouders of verzorgers er met het kind zelf niet meer uit komen, kan speltherapie een oplossing bieden door deze gestagneerde ontwikkeling weer op gang te brengen. Het spel geeft het kind gelegenheid om te ontspannen, gedachten, gevoelens en wensen te uiten, ervaringen te verwerken en te experimenteren met allerlei vormen van gedrag. De speltherapeut biedt het kind de mogelijkheid tot het beleven van nieuwe ervaringen en helpt het kind om emotioneel en cognitief nieuwe inzichten te verwerven.
Specifieke vormen van speltherapie voor kinderen
Beeldcommunicatie
Beeldcommunicatie is een specifieke vorm van kinderpsychotherapie. Beeldcommunicatie is een verzamelnaam voor dÃe groep technieken, die therapeutisch gebruik maakt van verbeelding, van de fantasie in het spel en van andere vormen van beeldend of creatief bezig zijn.
De beeldtaal van het kind of de jongere kan op verschillende manieren worden uitgedrukt; verbaal in fantasieën, gedichten, dromen, verhalen en non-verbaal in tekeningen, spel en gebaren; door ze vorm te geven voelt het kind zich opgelucht. Tevens is het een uitnodiging tot een gesprek om op symbolische en daardoor verhulde wijze in de eigen taal van het kind of de jongere te spreken over nare ervaringen, vragen en problemen die er mee samen hangen.
Differentiatietherapie
Hechtingsproblemen
Kinderen hebben een duurzame affectieve band (hechtings-relatie) nodig met hun ouders voor een gezonde sociaal-emotionele ontwikkeling. Door verschillende omstandigheden kan die hechtingsrelatie tussen ouder en kind al dan niet tijdelijk verstoord raken.
Dat kan een echtscheiding zijn, (langdurige en/of ernstige) ziekte van ouders, een burn-out, of bijvoorbeeld wisselende opvoedingssituaties vanaf de geboorte (bijv. adoptie).
Er kunnen dan gehechtheidproblemen ontstaan en dat heeft veel invloed op de ontwikkeling van een kind.
Kinderen kunnen door een verstoorde hechtingsrelatie langdurige (chronische) stress ervaren, zodanig, dat ze dat niet zelf meer kunnen reguleren. Bij kinderen is dan hulp (externe stressregulatie) van buitenaf nodig.
Differentiatietherapie richt zich op de ontwikkeling van hechtingsgedrag: zich richten op (nabijheid zoeken van) een specifieke volwassene. Het kind/de jongere leert differentiëren tussen voor hem of haar belangrijke volwassenen.
In de differentiatietherapie worden processen opnieuw op gang gebracht die analoog zijn aan processen die tijdens de vroege ontwikkeling niet of onvoldoende zijn afgerond. Tijdens het differentiatieproces gaat een kind zich veiliger voelen.
Wat is speltherapie voor jongeren en volwassenen
Ervaringsgerichte creatieve speltherapie
Ervaringsgerichte creatieve speltherapie is therapie die een beroep doet op de creativiteit die in iedereen aanwezig is. Gevoelens worden tijdens de therapie op non-verbale wijze geuit.
Door middel van bijvoorbeeld schilderen, spelbeelden maken of zandfiguren creëren worden gevoelens en problemen uitgebeeld en onderzocht. Het doel is het (h)erkennen van problemen en het vervolgens in gang zetten van processen van acceptatie, verandering en groei en ontwikkeling. Het geeft inzicht in de innerlijke conflicten en bevordert de verwerking.
Ervaringsgericht werken
Ervaren, voelen en verbeelden zijn belangrijke middelen voor zowel kinderen, jeugdigen als volwassenen om zich te uiten, de weg naar herstel te vinden en weer ruimte te creëren voor ontwikkeling.
Hoe werkt creatieve speltherapie
De therapie biedt een veilige manier om te experimenteren met het uiten van emoties. Het non-verbale aspect van de therapie creëert wat afstand waardoor het gemakkelijker wordt om gevoelens bloot te leggen en te delen. Ook kunnen in een beschermde en natuurlijke omgeving conflictsituaties worden uitgeprobeerd en kunnen persoonlijke grenzen worden opgezocht en verlegd. Ook wordt je uitgedaagd en stimuleert het creatief bezig zijn een nieuwe manier van kijken naar problemen en oplossingen. Het artistieke resultaat is bij creatieve therapie niet het doel, maar juist een middel tot verandering en ontwikkeling.
Hoe werkt het
Kinderen
Kennismaking
Wanneer u contact met mij heeft gezocht maak ik een afspraak met u voor een kennismaking. Hierbij komt u samen met uw kind naar de praktijk en bespreken we de vragen die u en uw kind hebben. Na deze kennismaking kunt u beslissen of u verder wilt gaan met de hulp van de praktijk.
Observatie
Er zal een observatietraject worden gestart met uw kind. Dit betekent dat uw kind 3 maal in de spelkamer komt spelen waarbij de therapeut uw kind observeert. Dit om zicht te krijgen op wat er in het kind omgaat en waar de problemen precies liggen. In deze periode is het creëren van een veilige sfeer en het opbouwen van een vertrouwensband met het kind belangrijk.
Intakegesprek
In het intakegesprek wordt met u als ouders/verzorgers uitgebreider ingegaan op de achtergrond van de problemen waar U en uw kind tegenaan lopen. De therapeut maakt op basis van de bevindingen een voorstel voor het vervolgtraject. Dit kan zijn: Speltherapie of een doorverwijzing. Wanneer het kind in speltherapie komt worden hierover concrete afspraken met u gemaakt. Dat zal meestal eenmaal per week zijn, zo mogelijk op eenzelfde tijd.
Ouderbegeleiding
Naast de speltherapie vinden er ook gesprekken met u plaats. Een kind staat nooit alleen maar altijd binnen de context van uw gezin. Daarom horen we graag van u hoe u uw kind ervaart en waar u problemen ervaart. Indien nodig wordt er contact opgenomen met de school of andere instanties die erbij betrokken zijn. Hiervoor moeten wij u altijd eerst om toestemming vragen.
Wanneer uit de observatie blijkt dat het passender is dat het kind op een andere manier of plaats hulp krijgt, of er een psychodiagnostisch onderzoek nodig is, zal er een doorverwijzing plaatsvinden.
De spelkamer
De therapie vindt plaats in de spelkamer. Die is zo ingericht dat het kind zoveel mogelijk vrijheid heeft om met allerlei speelgoed en expressiemateriaal te spelen: verkleedspullen, gezelschapsspellen, een zand- en watertafel, poppen, dieren, voertuigen, teken- en knutselmateriaal, bouwmaterialen, etc.
Hoe gaat de therapeut te werk?
De speltherapeut heeft alle aandacht voor het kind en bouwt met hem of haar een vertrouwensrelatie op.
De therapeut volgt het kind in zijn of haar spel, brengt onder woorden wat er gebeurt in het spel en kan meespelen. De speltherapeut sluit aan bij de initiatieven van het kind, leert de speeltaal van het kind begrijpen en biedt ondersteuning bij het uiten en verwerken van problemen.
Verloop van de therapie
Wanneer vanuit de intake of na onderzoek duidelijk is dat speltherapie geschikt is voor het kind, maken de speltherapeut en het kind (en/ of diens ouders/ verzorgers) afspraken voor de observatie periode.
De observatieperiode wordt afgesloten met een oudergesprek waarin de bevindingen van de speltherapeut vanuit de observatie als ook de bevindingen van ouders besproken worden. In dit gesprek worden de doelen en de werkwijze bepaald en dit wordt vastgelegd in een behandelplan. Tevens wordt de frequentie van de komende spelsessies besproken en wat de therapeut van de ouders verwacht en andersom.
Om dit op elkaar af te blijven stemmen, zullen er naast individuele spelsessies met het kind ook oudergesprekken plaatsvinden. Het doel van de oudergesprekken is samen te kijken naar de ontwikkeling van het kind en wat de ouders kunnen doen om deze ontwikkeling te ondersteunen.
De therapie wordt afgebouwd als het kind en de ouders zonder therapeutische hulp verder kunnen of als andere hulp nodig is. Het afsluiten van de therapie gaat in onderling overleg. De speltherapeut maakt een eindverslag.
Verder van belang
- Tijdens de behandeling kunnen heftige gevoelens ontstaan of kan gedrag tijdelijk verergeren of veranderen. Als u als ouders/ verzorgers niet meer weet hoe hier mee om te gaan, kunt u bij de therapeut terecht.
- Om te kunnen experimenteren met spel en gedrag en om vrij te kunnen praten moet de cliënt zich veilig voelen in de spelkamer. Vertrouwelijkheid is zeer belangrijk.
- Het is belangrijk dat ouders/ verzorgers relevante informatie aan de therapeut verschaffen. In overleg met de ouders/ verzorgers vindt contact plaats met school, naschoolse opvang en eventuele andere hulpverleners van het kind.
Jongeren en volwassenen
Intakegesprek
In het intakegesprek wordt uitgebreider ingegaan op de achtergrond van de problemen waar u tegenaan loopt. De therapeut maakt op basis van de bevindingen een voorstel voor het vervolgtraject.
Dit kan zijn creatieve speltherapie of een doorverwijzing.
Creatieve speltherapie kan ook online plaatsvinden.
Wanneer u met creatieve speltherapie begint zal er eerst een blok van 5 maal met u worden afgesproken. Hierover worden concrete afspraken gemaakt. Dat zal meestal eenmaal per twee weken zijn zo mogelijk op dezelfde dag en tijd.
In het eerste blok werkt u met de therapeut aan uw hulpvragen. In deze periode is het creëren van een veilige sfeer en het opbouwen van een vertrouwensband met u belangrijk.
Na 5 keer volgt een evaluatiegesprek. Hierbij wordt besproken of creatieve speltherapie voor u een goede manier is om te werken aan uw problemen. In overleg wordt er een voorstel voor een vervolgtraject gemaakt.
De therapie wordt afgebouwd als u zonder therapeutische hulp verder kunt of als andere hulp nodig is. Het afsluiten van de therapie gaat in onderling overleg. De therapeut maakt een eindverslag.
Tarieven en vergoedingen
Tarief
Telefonisch oriënterend gesprek – gratis
Kennismakingsgesprek – € 80,00
Intakegesprek- € 80,00
Individuele therapie (60 minuten) – € 80,00 per uur
Evaluatiegesprekken – € 80,00
Afspraken die minimaal 24 uur van te voren worden afgezegd, worden niet in rekening gebracht.
De prijzen worden jaarlijks in januari aangepast.
Vergoedingen
Speltherapie wordt door een aantal zorgverzekeraars geheel of gedeeltelijk vergoed vanuit het aanvullende pakket. U kunt hiervoor contact opnemen met uw verzekeraar.
In sommige gevallen is het ook mogelijk via de gemeente een vergoeding te krijgen voor speltherapie.
Mocht U vragen hebben neemt u dan contact met mij op.
Dan help ik u graag verder.